Uitkiezen van een Trainingsuitrusting

Door Suzanne Clothier
Vertaling door Jan Tholhuijsen

Voordat je over trainingsuitrusting nadenkt, denk dan aan dit: De beste uitrusting ter wereld is van geen enkel nut, wanneer je trainingstechniek niet geschikt is voor jou en je hond en als er nog aan de relatie tussen jou en je hond gesleuteld moet worden.

Wanneer je een trainingsuitrusting uitkiest, moet je op verschillende zaken letten:

Is de uitrusting geschikt om rustige signalen te geven, die gemakkelijk door de hond waargenomen kunnen worden?

Om de hond een teken van jou waar te laten nemen, moet hij het voelen, horen of zien. Het merendeel van de trainingsuitrusting maakt gebruik van contact maken en berust daarmee op de fysieke gevoeligheid van de hond. Gevoeligheid voor contact maken varieert van ras tot ras en van hond tot hond en is sterk afhankelijk van de situatie. Een rustige hond kan thuis janken van schrik als je op zijn tenen gaat staan. Wanneer hij opgewonden is kan hij van de lijn geen signalen ontvangen die jij naar hem stuurt. Vergeet geen uitrusting te kiezen waarmee je hond werkelijk informatie doorkrijgt. Dit kan maken dat je verschillende uitrustingen kiest, afhankelijk van de activiteit en/of situatie.

Als roofdier is de hond “uiterst alert” om te reageren op beweging. Het oog van de hond bevat meer delen die beweging bespeuren dan het menselijk oog. Pas op voor trainingsuitrusting die grote bewegingen van hand of lichaam vragen om doeltreffend te zijn. De hersenen van de hond zullen dan eerst uit moeten zoeken wat je met die bewegingen bedoelt.

Bereik je met de uitrusting het gewenste resultaat?

Wanneer je hond blijft trekken, aanwijzingen negeert, zichzelf bijna laat stikken of zich niets van je aantrekt, zul je van uitrusting moeten veranderen. Maar ook je trainingtoepassingen en trainingsmethoden zul je moeten veranderen. Je bereikt immers niet het gewenste resultaat.

Dit lijkt een heel verstandige gedachte. Het is echter verbazingwekkend dat veel trainers de uitrusting, die zowel hen als hun hond teleurstelt, blijven gebruiken. Om dezelfde onbegrijpelijke reden blijven trainers vasthouden aan een trainingsmethodiek die niet geschikt is voor de hond, noch voor hunzelf of voor geen van twee.

Houd in gedachte het mooie gezegde: “Het antwoord dat je krijgt komt overeen met de informatie die je hebt gegeven”. Vergeet de plannen en kijk naar de werkelijkheid en als je niet het gewenste resultaat bereikt, doe dan iets anders!

Welke uitwerking heeft de uitrusting op jou?

Terwijl het op dit moment in de mode is met een dikke lijn te trainen kan het alleen al vasthouden van zo’n lijn je fijne motoriek beperken. Fijne motoriek is de kunst om je handen en armen op een verfijnde, subtiele manier te gebruiken. Met een dik krijtje van een kind kun je ook niet fijnschrijven. Zulke zware lijnen werden lang geleden populair, omdat er een zeer krachtige correctie mee gegeven kon worden, zonder de handen van de trainer te bezeren en zonder dat de correctie aan kracht verloor. Er zijn echter andere manieren om te trainen, zodat correcties en trekken niet nodig zijn.

Zware lijnen beperken het handelen van de trainer. Zachtheid en subtiliteit in je signalen die je via de lijn doorgeeft is alleen mogelijk, wanneer je fijne motoriek kunt toepassen. In plaats van zware, grote bewegingen kun je vibrerende of trillende signalen geven die alleen al ontstaan door het bewegen van een of twee vingers. Zulke signalen worden door de hond verwelkomd, gehoord en begrepen.

Het vasthouden van een dikke lijn op een zodanige manier dat je hand of handen tot een vuist gebald zijn, is een typische “trainingshouding” bedoeld om onmiddellijk “correcties”te kunnen geven. Behalve het beperken van je fijne motoriek beïnvloedt dit ook je ademhaling. Dit kun je eenvoudig controleren door een ogenblik te gaan zitten met je handen zacht en open op je schoot of naast je. Let op je ademhaling na een paar uitademingen. Houd nu je hand of handen in je typische trainingshouding alsof je een lijn in je handen hebt. Houd je denkbeeldige lijn vast in een normale greep. Controleer nu je ademhaling. Welke ademhaling??!!

Ga door met het controleren. Je zult ook spanning in je kaak, nek en of schouders voelen. Hoe beïnvloedt dat je emotionele toestand? Voel je je kalm, ontspannen of vol aandacht? Of voel je je in toenemende mate onrustig of gespannen? Twee normale reacties op het belemmeren van je ademhaling. Stel je voor hoe dit je training op vele niveaus beïnvloedt. Je hond gelooft dat je ademhalingspatroon doordacht en vol betekenis is en je spanning, onrust, angst of dreiging weergeven.

Terwijl je nog steeds je denkbeeldige lijn vasthoudt, maak je je handen zacht zodat je vingers licht en zacht zijn alsof je een vlinder in je hand hebt. Wat heeft dit voor invloed op je ademhaling? Controleer de spanning in je kaak. Die moet zijn verdwenen toen je je handen ontspande.

De keuze van je uitrusting en hoe je die gebruikt zal je emoties, je geduld en de resultaten die je in je trainingssessie behaalt, sterk beïnvloeden. Kies verstandig en wees bewust van de invloed die de uitrusting zal hebben op beide uiteinden van de lijn.

Kun jij subtiel zijn?

Een van de kenmerken van een beginneling bij iedere activiteit is het tamelijk onhandige en overdreven gebruik van signalen en bewegingen. Vergelijk de bewegingen van iemand die net leert paardrijden met de bijna onmerkbare bewegingen en aanwijzingen van de Olympische ruiter. Vergelijk ook eens het hanteren van de lijn door een beginnende trainer met die van een ervaren hondentrainer. Jammer genoeg lopen deze twee voorbeelden niet altijd parallel. In het eerste geval draaft een beginnend ruiter rond, terwijl hij grote handbewegingen maakt om zijn paard op een fundamenteel basisniveau aan te”sturen”. De ruiter van Olympisch niveau krijgt ongelooflijk doordachte reacties op signalen, die zo subtiel zijn dat ze vrijwel niet te zien zijn. Paard en ruiter schijnen samen te dansen op een vooraf afgesproken manier.

Het beheersen van een vaardigheid sluit een toenemende mate van subtiliteit in. Dit zie ik vooral wanneer onze partners honden zijn: de meesters in subtiele communicatie. Doe je zelf en je hond eens een plezier. Kijk hoe subtiel je kunt zijn en dan nog steeds resultaten bereikt. Je zult verbaasd zijn te merken dat een kleine beweging van een vinger voldoende is, om informatie via de lijn en halsband door te geven. Verbaasd, wanneer een kleine beweging van je hoofd voldoende is om een signaal naar de andere kant van de kamer door te geven. Zo’n subtiliteit vereist precisie en duidelijkheid in je signalen. Het vereist ook respect voor en vertrouwen in de bereidheid van de hond om te reageren en geloof in de uitstraling van jezelf.

Is het je al deze inspanning waard? Jij mag het zeggen. Voor de achteloze toeschouwer voegen subtiele signalen een magische sfeer toe aan datgene, wat jij en je hond samen doen. Persoonlijk kun je, net zoals ik,vinden dat er veel plezier schuilt in de wederzijdse oplettendheid die het kenmerk is van een geweldig team.